Một cuộc gọi tới máy tính bảng của tôi. Một giọng nói số hóa quen thuộc cho tôi biết rằng một trong những tua-bin do GE sản xuất tại một nhà máy điện của khách hàng đang hoạt động không bình thường. Hoạt động khác lạ này khiến một linh kiện quan trọng hao mòn nhanh hơn bình thường. Người gọi giải thích rằng điều này sẽ không gây ra vấn đề vào hôm nay, hay trong những tháng tới, tuy nhiên theo thời gian, vấn đề mà nó gây ra sẽ làm giảm hiệu năng của nhà máy, việc sửa chữa sẽ tốn kém.
Giọng nói số hóa kia không phải của một điều hành viên mà là giọng nói của “Song sinh kỹ thuật số” của chính tua-bin đó. Đây là một bản sao chính xác của bản thể vật lý nhưng có các thuật toán AI cho phép nó quan sát, suy nghĩ và hành động như một con người.
Chỉ với 10 phút trò chuyện với bản Song sinh kỹ thuật số này, chúng tôi đã có thể đưa ra một giải pháp sẽ tiết kiệm 12 triệu USD phí sửa chữa chỉ bằng cách điều chỉnh hoạt động của tua-bin. Việc giảm hiệu năng và tăng chi phí bảo dưỡng là hoàn toàn tránh được chỉ nhờ một vài thay đổi đơn giản mà bản Song sinh kỹ thuật số tự gợi ý để chỉnh sửa cho bản thể vật lý của mình dựa trên việc thu thập và phân tích dữ liệu của chính nó và các tua-bin khác trong cùng nhà máy.
Internet đã mở ra một hình thức kết nối chưa từng tưởng tượng được. Giờ đây, sự kết nối này đã bao trùm từ con người tới con người, con người tới máy móc, máy móc tới máy móc, và nhận được cái tên Internet of Things (IoT – Internet vạn vật). Chúng ta gặp IoT trong nhà, khi nói chuyện với Alexa của dự án Amazon Echo hay Google để hỏi các thông tin hoặc thực hiện các tác vụ đơn giản. Để hiểu được các câu hỏi và yêu cầu, Alexa sử dụng một từ điển được xây dựng từ Wikipedia và nó đang nhanh chóng phát triển các khả năng bằng hầu hết cơ sở hạ tầng sử dụng IoT đã được xây dựng.
IoT công nghiệp còn đang phát triển nhanh hơn nữa, mặc dù công nghệ cao và điều luật liên quan phức tạp hơn nhiều. Các thiết bị dùng cho công nghiệp – như tua-bin năng lượng, động cơ máy bay, đầu máy tàu hỏa hay một máy chụp não MRI – bắt đầu được kết nối qua một đường dây điện tử. Chúng tôi đang xây dựng các kho kiến thức cho Digital Twin, giới thiệu các thuật ngữ công nghiệp như ống, cánh quạt và va chạm sinh (những thuật ngữ liên quan tới động cơ máy bay). Với việc phát triển ngành công nghệ số hóa, các cuộc “nói chuyện” với bản Song sinh kỹ thuật số sẽ tương tự như việc tương tác cùng Alexa, nhưng lợi ích kinh tế, xã hội và tài chính sẽ cao hơn nhiều.
Gần đây, Gartner, hãng nghiên cứu công nghệ thông tin hàng đầu thế giới, xếp Song sinh kỹ thuật số vào danh sách 10 xu hướng công nghệ năm 2017 của họ.
Theo báo cáo Future of Work của GE, bảo dưỡng máy bay đột xuất không chỉ gây căng thẳng và bất tiện cho hành khách do chậm chuyến và hủy chuyến mà còn khiến ngành hàng không tiêu tốn khoảng 8 tỷ USD mỗi năm. Loại bỏ khoảng thời gian và phí sửa chữa này nhờ Song sinh kỹ thuật số sẽ giúp giảm phí hoạt động cũng như những vấn đề trên.
Trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, khả năng “nói chuyện” với các thiết bị khác tại các nhà máy phong điện của Song sinh kỹ thuật số khiến thiết bị có thể chia sẻ thông tin và cùng thay đổi nhằm giảm giá thành và làm giảm lượng phát thải các-bon.
Chúng tôi đánh giá những cống hiến của Song sinh kỹ thuật số có giá trị tới hàng trăm triệu USD. Đưa ra một con số ước tính chính xác là không khả thi nhưng nếu chỉ một thay đổi nhỏ có thể tiết kiệm 12 triệu USD, tiềm năng giá trị ứng dụng của Song sinh kỹ thuật số là vô tận.
Người ta cũng đang nhắc nhiều tới ảnh hưởng của Song sinh kỹ thuật số đến việc làm trong các ngành công nghiệp. Nhìn từ bên ngoài, có vẻ Song sinh kỹ thuật số sẽ cướp mất công việc của con người. Tuy nhiên, không ai được giao việc chỉ để ngồi quan sát một tua-bin hay một động cơ máy bay duy nhất. Thông thường, các chuyên gia kỹ thuật chỉ được gọi tới trợ giúp khi bộ phận đó đã bị hỏng. Song sinh kỹ thuật số lại tiên đoán trước vấn đề xảy ra, cho phép các kỹ thuật viên sắp xếp công việc tốt hơn, loại bỏ thời gian không hoạt động, tăng năng suất làm việc. Những người không làm dịch vụ cho máy móc nhưng làm việc với máy móc – như các điều hành viên, kỹ thuật viên siêu âm, y tá và bác sĩ …- có thể dành nhiều thời gian hơn cho khách hàng, bệnh nhân. Thay vì lấy mất công việc của họ, Song sinh kỹ thuật số sẽ làm tăng chất lượng công việc bằng cách để con người có thêm thời gian phát triển bản thân, các ý tưởng mới và tương tác với các đối tác nhiều hơn.
Không giống các phiên bản công nghiệp và doanh nghiệp trước đó, Song sinh kỹ thuật số không đơn thuần là những cỗ máy phân tích dữ liệu. Thông qua quá trình học máy và AI, chúng liên tục học tập, thích nghi và thay đổi cùng bản thể thực và thay đổi của môi trường. Vì vậy, bản “song sinh” của một động cơ máy bay 20 năm tuối sẽ có những tương tác khác so với bản song sinh của một động cơ mới sử dụng.
Trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, bạn thường nghe bác sĩ khuyên “nghe xem cơ thể muốn nói gì” để giữ sức khỏe và cảm thấy khỏe nhất có thể. Đây cũng là điều chúng tôi có thể làm trong ngành công nghiệp với Song sinh kỹ thuật số. Công nghệ này mang lại cho máy móc một bộ não và một giọng nói để nói ra những suy nghĩ của mình. Chúng ta có thể lắng nghe những suy nghĩ của chúng, để khách hàng có thể đạt mức hiệu suất, năng suất và hiệu quả cao nhất.
IoT công nghiệp sẽ được phát triển và phổ biến với sự ra mắt của các Digital Twin và chúng sẽ làm thay đổi phương thức hoạt động của các ngành công nghiệp trong tương lai. Với GE và phần còn lại của thế giới công nghiệp, điều này có nghĩa là sẽ có hàng nghìn tỷ USD dành cho phát triển thay vì bảo dưỡng. Song sinh kỹ thuật số sẽ trở thành trụ cột chính của Kinh tế Dữ liệu công nghiệp. Hiện tại, chúng ta mới chỉ chạm tới bề mặt các tác dụng của Song sinh kỹ thuật số và công nghệ này sẽ còn phát triển mạnh trong nhiều năm tới.
*Tất cả quan điểm trong bài là của riêng tác giả.
Tác giả
Colin J. Parris, Phó Chủ tịch Sofware Reasearch tại GE Global Reasearch Center
